Chọn tuổi xông đất theo Thiên can Địa chi

Một số nước Á Đông trong đó có Việt Nam rất coi trọng tục lệ xông đất vào đầu năm mới. Người ta cho rằng chọn được người xông đất đầu năm mới phù hợp sẽ đem lại nhiều may mắn và thuận lợi cho cả năm đó.

Ở Việt Nam, những năm trước đây người ta quan niệm là đầu năm ai bẻ được cành cây càng to thì lộc sẽ càng lớn. Lộc đâu không biết nhưng cứ sau đêm giao thừa thì cây cối xơ xác không còn sắc xuân tươi tắn nữa. Mấy năm gần đây Nhà nước đã có những biện pháp ngăn chặn, đồng thời người dân cũng đã có ý thức hơn trong việc bảo vệ thiên nhiên và môi trường. Xông đất là để mong cầu được những điều tốt lành, đó cũng là một tục lệ đẹp nhưng chúng ta cũng cần phải làm thế nào để kết hợp được những nét đẹp văn hoá truyền thống kết hợp với nét thanh lịch của người Tràng An.

Người Trung Quốc rất quan tâm đến việc xông đất đầu năm cũng như việc chọn tuổi người khai trương cửa hàng hay khánh thành nhà cửa. Khi chọn tuổi xông đất thường phải kết hợp so sánh các yếu tố hợp về can - chi giữa Thái Tuế với người đến xông đất và gia chủ tuỳ theo yêu cầu cụ thể.

1. Chọn hàng chi:

Ở đây người ta thường xét theo Nhị hợp hoặc Tam hợp về hàng chi và Thái Tuế so với tuổi của người đến xông đất. Nhưng phải tránh xung với tuổi gia chủ. Ví dụ năm 2004 thì Thái Tuế là Giáp Thân.

Nhị hợp gồm có Tý hợp Sửu, Dần hợp Hợi, Mão hợp Tuất, Thìn hợp Dậu, Tị hợp Thân và Ngọ hợp Mùi. Ví dụ năm Thân thì chọn người tuổi Tị đến xông đất là hợp.

Nhưng rất lưu ý là tuổi người đến xông đất phải không được xung với tuổi gia chủ. Ví dụ năm Thân người tuổi Tị đến xông đất là hợp nhưng nếu gia chủ là tuổi Hợi thì lại phải kiêng tránh.

Tam hợp gồm có Thân - Tý - Thìn, Tị - Dậu - Sửu, Dần - Ngọ - Tuất và Hợi - Mão - Mùi. Ví dụ năm Thân có thể chọn người tuổi Tý và Thìn đến xông đất là hợp (cũng có thể chọn tuổi Thân nhưng mức độ đẹp kém hơn). Nhưng với gia chủ tuổi Ngọ thì không chọn người tuổi Tý, gia chủ tuổi Tuất thì không chọn người tuổi Thìn.

Thông thường người ta thích chọn tuổi nhị hợp hơn vì chọn tam hợp cần phải có đủ bộ cả 3 người thì mới được.

Ngoài ra, còn có thể chọn theo Tam hội cục thì càng đẹp vì Tam hội cục chiếm toàn bộ tú khí nên lực mạnh hơn. Cách này đẹp nhất giống như Tam hoá liên châu nhưng lại khó thực hiện bởi phải đảm bảo kết hợp đủ cả năm Thái Tuế cộng với tuổi của gia chủ và tuổi của người xông đất để tạo thành thế tam hội thì mới được. Tam hội gồm có Hợi - Tý - Sửu,  Dần - Mão - Thìn, Tị - Ngọ - Mùi và Thân - Dậu - Tuất. Ví dụ năm Thân, gia chủ tuổi Dậu thì có thể chọn người tuổi Tuất. Hoặc gia chủ tuổi Tuất có thể chọn người tuổi Dậu đến xông đất là đẹp nhất.

Như vậy là hàng chi đòi hỏi phải hợp hoặc hội. Ở Việt Nam một số người thuộc giới quan chức thường chọn đủ cả bộ tam hợp.

2. Chọn hàng can.

Tuỳ theo nhu cầu của chủ nhà thích cái gì thì chọn theo hình thức ấy. Có thể chọn hợp quan nếu muốn thuận lợi cho công việc hay quan chức. Hoặc chọn hợp Tài (phát tài), chọn hợp ấn (thuận lợi cho học hành, thi cử) hay chọn hợp Phúc để giải trừ những tai hoạ bệnh tật đang có. Cụ thể như sau:

a. Chọn hợp quan: là chọn can của tuổi người xông đất có hành (theo ngũ hành) khắc hành can của Thái Tuế, nhưng phải lấy theo âm dương hỗ hoán. Ví dụ năm Giáp hành Mộc dương thì phải chọn người tuổi Tân hành Kim âm xông đất. Như vậy, với năm Giáp Thân thì có thể chọn tuổi Tân Tị xông đất (trừ gia chủ tuổi Hợi). Hoặc giả sử nếu mệnh chủ tuổi Tuất có thể chọn tuổi Tân Dậu xông đất thì sẽ vừa được tam hội cục vừa được hợp quan. Các trường hợp khác cứ thế mà suy ra.

b. Chọn hợp tàilà chọn can của Thái Tuế khắc can của tuổi người xông đất. Năm Giáp Thân có thể chọn người tuổi Mậu hoặc Kỷ đều được cả (khộng cần xét âm dương hỗ hoán). Ví dụ nếu kết hợp với hàng chi đã nêu ở trên thì có thể chọn các tuổi Mậu Tý, Mậu Thìn, Kỷ Tị.

c. Chọn hợp ấn: là chọn người xông đất có can của tuổi sinh cho can của Thái Tuế và cũng phải lấy theo âm dương hỗ hoán. Thường năm đó nhà nào đều làm luận án hoặc có con thi đại học thì chọn cách này. Ví dụ năm Giáp có thể chọn người tuổi Quý vì Quý thuỷ âm sinh cho Giáp mộc dương.

d. Chọn hợp phúc: là chọn can của Thái Tuế sinh cho can của tuổi người xông đất và phải cùng âm dương. Ví dụ năm Giáp mộc dương có thể chọn ngưòi tuổi Bính Hoả dương vì Bính và Thực, còn Đinh là Thương thì không nên chọn bởi nếu chọn Thương thì hay ảnh hưởng đến công việc hoặc gặp tai hoạ, nhất là ảnh hưởng cho con cái. Thông thường, nếu trong nhà đang gặp nhiều sự cố như ốm đau bệnh tật, vợ chồng thường xuyên cãi nhau và nhất là bị kiện tụng thì người ta hay chọn hợp phúc để mong hoá giải.

Vậy năm Giáp Thân (2004), nếu chọn sẽ có các  can sau: Mậu - Kỷ - Tân - Quý - Bính. Kết hợp với hàng chi ở trên để chọn tuổi xông đất sẽ là các tuổi: Mậu Thân, Mậu Tý, Mậu Thìn, Bính Thân, Bính Tý, Bính Thìn, Kỷ Tị, Quý Tị, Tân Tị. Ngoài ra trong những trường hợp đặc biệt có thể chọn Kỷ Dậu, Tân Dậu, Quý Dậu, Bính Tuất, Mậu Tuất. Nhưng cần lưu ý một lần nữa là khi chọn các tuổi cần phải tránh xung với tuổi gia chủ.

Ngoài ra, muốn đạt hiệu quả cao hơn nữa thì từ các cách thức chọn ở trên người ta có thể kết hợp với chọn Lộc - Mã - Quý Nhân để tạo thành Tam hoá liên châu là đẹp nhất. Thực ra để đạt được phải kết hợp nhiều yếu tố nên không dễ gì chọn được. Cụ thể như sau:

Chọn lộc: theo nguyên tắc Giáp lộc ở Dần, ất lộc ở Mão, Bính - Mậu lộc ở Tị, Đinh - Kỷ lộc ở Ngọ, Canh lộc ở Thân, Tân lộc ở Dậu, Nhâm lộc ở Hợi, Quý lộc ở Tý. Ví dụ năm Giáp lộc ở Dần nhưng Dần - Thân xung nhau nên không chọn được tuổi này. Nếu chọn lộc của người đến xông đất mà hợp với gia chủ là tốt nhất, nếu như chủ nhà tuổi Tị mà chọn người tuổi Bính Tý, Bính Thìn xông đất thì ví như chọn được thần tài đem lộc đến cho mình vậy. Hoặc chủ nhà tuổi Ngọ, nếu năm Giáp Thân mà chọn được tuổi Kỷ Tị đến xông đất thì được cả tài lộc đến nhà.

Chọn Quý nhân: theo nguyên tắc Giáp - Mậu quý nhân tại Sửu - Mùi, Ất - Kỷ quý nhân tại Tý - Thân, Bính - Đinh quý nhân tại Dậu - Hợi, Canh - Tân quý nhân tại Ngọ - Dần và Nhâm - Quý quý nhân tại Mão - Tị (Lưu ý: Quý nhân có âm quý và dương quý. Ví dụ Giáp thì âm quý tại Sửu và dương quý tại Mùi còn Mậu thì âm quý tại Mùi và dương quý tại Sửu. Các cặp khác tương tự cứ thế mà suy ra).

Vậy thì với năm Giáp Thân có thể chọn người tuổi Sửu hoặc Mùi xông đất. Nếu không được Quý nhân theo năm thì có thể lấy theo tuổi của người xông đất hợp với mệnh chủ. Ví dụ người tuổi Ngọ, Dần chọn người tuổi Tân Sửu xông đất thì được cả âm quý lẫn dương quý.

Chọn Mã (thuận lợi cho việc xuất ngoại hay đi xa) theo nguyên tắc Thân - Tý - Thìn mã ở Dần, Dần - Ngọ - Tuất mã ở Thân, Tị - Dậu - Sửu mã ở Hợi và Hợi - Mão - Mùi mã ở Tị. Ví dụ năm Thân thì Dần là mã tinh nhưng lại xung với Thái Tuế nên không dùng được.

3. Chọn người xông đất.

Chọn tuổi đã là một sự rất cầu kỳ và không phải dễ dàng, nhưng muốn hoàn hảo người ta còn phải chọn cụ thể người đến xông đất dựa trên mấy yếu tố sau: Phải là người nhẹ vía, thoáng tính và quan trọng hơn cả là người đó vận phải đẹp, lúc là vận đang đi lên. Tránh chọn người vận xấu đang đi xuống, hay ốm đau bệnh tật hoặc đang có bụi (nhà có tang). Cũng thường chọn đàn ông xông đất, vì Tết là khí Lập xuân dương khí bắt đầu phát triển còn yếu (Thiếu dương) nên rất sợ âm khí vào tiêu diệt dương trưởng. Chính vì vậy phải chọn nam giới để dương khí của nhân thế sẽ bổ khuyết cho dương khí của Tiên thiên vượng lên. Mặt khác, dương khí còn tượng trưng cho người quân tử vì thế phải chọn nam giới để lấy dương khí vào nhà thì mọi việc mới trôi chảy. Nếu tự mình xông đất cho mình thì không hay lắm, ví như là Phục vị vậy.

4. Cách thức xông đất:

Thông thường chủ nhà phải đến nhà người mình định nhờ xông đất từ trước Tết khoảng 1,2 tuần để mang quà biếu và hẹn trước thời gian đến xông đất.

Người xông đất đến chúc Tết và xông đất phải theo cách thức nhất định tuỳ theo các cục: Tài, Quan, Phúc, Ấn... mà gia chủ đã chọn. Sau giao thừa, người xông đất sẽ đi ra khỏi nhà, trước khi đến xông đất họ thường vào một chùa nào đó để thắp hương và xin lộc cho gia chủ nhờ mình xông đất bằng cách bỏ một ít tiền công đức sau đó xin một túi lộc của nhà chùa. Nhà chùa thường chuẩn bị sẵn các túi có ghi chữ lộc, quan, ấn, phúc... đã được trì chú cẩn thận. Nếu xông đất theo tài cục thì người xông đất sau khi lễ và công đức sẽ xin một cái túi ghi chữ Lộc (trong túi có một nhánh lộc nhỏ và một số thứ khác) rồi bỏ thêm 1 phong bao lì xì màu đỏ vào túi đó và đi đến nhà người nhờ mình xông đất. Theo qui định bất thành văn thì sau khi ra khỏi chùa người xông đất sẽ phải đi vòng qua ít nhất là 3 đoạn phố khác nhau rồi mới được đến nhà gia chủ xông đất chứ không được đi thẳng một con đường. Và thường là gia chủ sau khi nhận lời chúc và lộc của người xông đất mang đến thì cũng có một phong bao đáp lễ đối với người xống đất.

Nếu xông đất theo cục Quan thì người đến xông đất sẽ mang theo 1 chai rượu, vào chùa xin túi có chữ Quan (trong túi có 1 cái mũ cánh chuồn nhỏ bằng giấy) và đến chúc cho gia chủ năm nay được thăng quan tiến chức. Xông đất theo cục ấn thì người xông đất không cầu xin lộc ở chùa mà thường chúc bằng chữ (Thư pháp hay Thư hoạ). Nếu biết viết chữ thì người xông đất sẽ tự viết, còn nếu không thì có thể mua chữ hay xin chữ cho vào khung rồi mang đến chúc tặng gia chủ. Người Trung Quốc thường hay viết chữ lên vải để chúc tặng chủ nhà. Nếu chúc phúc thì họ thường mang đến một cái tượng thiên sứ nhỏ hoặc tượng các con giống...dưới đáy tượng có ghi tên Thái tuế năm đó.

Tuyensinh247 Tổng hợp (Theo VHPD)