Đề thi học kì 1 lớp 11 môn ngữ Văn năm 2013 (Phần 2)

Câu

Nội dung

Điểm

1

Em hãy nêu xuất xứ và chủ đề của đoạn trích Đất nước trích mặt đường khát vọng  của Nguyễn Khoa Điềm.

3,0điểm

1. Xuất xứ: Đoạn trích Đất Nước nằm ở phần đầu chương V của trường ca Mặt đường khát vọng của Nguyễn Khoa Điềm. Đây là một trong những đoạn thơ hay về đề tài đất nước trong thơ ViệtNam hiện đại.

1,5đ

 2. Chủ đề : Đoạn trích đã thể hiện một cái nhìn mới mẽ về đất nước :Đất Nước là sự hội tụ và kết tinh bao công sức và khát vọng của nhân dân. Nhân dân là người làm ra đất nước.

1,5đ

2

 Phân tích đoạn thơ sau trong bài “Sóng” của Xuân Quỳnh:

“ Dữ dội và dịu êm

…Bồi hồi trong ngực trẻ…”.

7,0điểm

a. Yêu cầu về kĩ năng:

 Biết cách làm bài văn nghị luận về bài thơ, đoạn thơ

Có luận điểm,  luận cứ rõ ràng

Bố cục chặt chẽ, diễn đạt rõ ràng , không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp

b. Yêu cầu về kiến thức:

    Trên cơ sở những kiến thức đoạn thơ Sóng của Xuân Quỳnh. Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng cơ bản phải đảm bảo được các ý cơ bản như sau:

1.  Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm, đoạn thơ

- Nêu được vấn đề cần nghị luận.

- Từ việc khám phá những trạng thái khác nhau của sóng, tác giả diễn tả các cung bậc tình cảm của người phụ nữ đang yêu và thể hiện một quan niệm mới về  tình yêu.

0,5đ

2. Thân bài:

    Khổ 1: Bản chất của sóng và tình yêu

 - Sự thống nhất giữa các mặt đối lập, giữa những trạng thái phức tạp của sóng và những trạng thái tâm lí phức tạp đầy biến động của tình yêu:

            Dữ dội và dịu ... và lặng lẽ

bằng các biện pháp nghệ thuật đối lập và ẩn dụ, nhân hóa, qua hình tượng sóng, Xuân Quỳnh đã diễn tả vừa cụ thể vừa sinh động nhiều trạng thái phức tạp của tình cảm trong trái tim người con gái đang yêu, nó cũng là tương đồng với sự phức tạp của sóng.

Tình yêu cũng như sóng không chấp nhận sự tầm thường nhỏ hẹp mà luôn vươn tới cái lớn lao, đồng cảm, đồng điệu với mình và trường tồn mãi với thời gian. Vì thế mà "sông" mới tìm ra "tận bể"

3,0đ

2,0đ

- Nghệ thuật:

- Thể thơ năm chữ được dùng một cách sáng tạo, thể hiện nhịp của sóng bể, nhịp của lòng thi sĩ.

- Các biện pháp điệp từ, điệp cú pháp góp phần tạo nên nhịp điệu nồng nàn, say đắm, thích hợp cho việc diễn tả cảm xúc mãnh liệt.

- Thể thơ năm chữ, âm điệu sâu lắng, dạt dào.

1,0đ

3. Kết bài: Đánh giá chung về đoạn thơ.

- Trong đoạn thơ, Xuân Quỳnh đã thể hiện rất gợi cảm và sinh động những trạng thái cảm xúc, những khao khát mãnh liệt của một người phụ nữ đang yêu.

- Mượn hiện tượng thiên nhiên để bất tử hóa cảm xúc, trường cửu hóa tình yêu và khát vọng yêu thương. 

0,5đ

Lưu ý:

 - Chỉ cho điểm tối đa khi thí sinh đạt được cả yêu cầu về kĩ năng và kiến thức.