Đề thi thử THPT Quốc gia môn Văn năm 2016 - THPT Đa Phúc

SỞ GD & ĐT HÀ NỘI
TRƯỜNG THPT ĐA PHÚC

(Đề thi có 2 trang)

ĐỀ THI THỬ THPT QUỐC GIA LẦN 1 NĂM 2016
Môn thi: NGỮ VĂN
Thời gian: 180 phút

----------------------------

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I

ĐỌC HIỂU

3,0

1

Thao tác lập luận phân tích/thao tác phân tích/lập luận phân tích/phân tích.

0,5

2

Đặt nhan đề:

Đọc sách/ Vai trò của đọc sách/ Tầm quan trọng của đọc sách...

0,25

3

Giải thích vì sao tác giả lại cho rằng “Chúng ta...bài học cao quý”

Bởi vì đọc sách sẽ giúp chúng ta có những kiến thức, kinh nghiệm, những bài học quý giá… trong đời sống.

0,25

4

Nêu ít nhất 02 tác dụng của việc đọc sách theo quan điểm riêng của bản thân, không nhắc lại những tác dụng mà tác giả đã nêu trong đoạn trích. (Có thể là: đọc sách giúp tâm hồn ta trở nên phong phú, tăng cường khả năng giao tiếp, rèn luyện năng lực tưởng tượng, liên tưởng, sáng tạo...)

0,5

5

Thể thơ tự do/ tự do.

0,25

6

Hai biện pháp tu từ:

-   Điệp từ (Nỗi nhớ....nhớ),

-   Câu hỏi tu từ (Bạn có nhớ trường, nhớ lớp, nhớ tên tôi?)

Tác dụng:

-   Nhấn mạnh nỗi nhớ thương tràn ngập, tha thiết...

-   Thể hiện những cảm xúc đẹp của tuổi học trò...

0,5

7

Nội dung chính của đoạn thơ:

Kí ức đẹp/Những kỉ niệm đẹp của tuổi học trò

0,25

8

Ghi lại cảm xúc chân thành, suy nghĩ trong sáng, lời lẽ thuyết phục

0,5

II

LÀM VĂN

1

Viết bài văn nghị luận bày tỏ suy nghĩ về vấn đề:

Phép lịch sự chính là tấm giấy thông hành cho phép bạn đến mọi vùng đất, mọi văn phòng, mọi ngôi nhà và mọi trái tim trên thế giới.

3,0

a.    Đảm bảo cấu trúc nghị luận

Có đủ phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề.

0,25

b.   Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Phép lịch sự chính là tấm giấy thông hành cho phép bạn đến mọi vùng đất, mọi văn phòng, mọi ngôi nhà và mọi trái tim trên thế giới.

0,25

c.    Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; rút ra bài học nhận thức và hành động.

-       Giải thích:

+ “Phép lịch sự”: Cách ứng xử, hành vi ứng xử, giao tiếp lễ phép, thanh lịch, có văn hóa ...

+ “tấm giấy thông hành”: giấy đi đường cho phép đến được nhiều nơi.

 ->Ý nghĩa của câu nói: Khẳng định sức mạnh của phép lịch sự bởi nó là giấy thông hành nối kết con người với cuộc sống, với thế giới, và với mọi trái tim.

0,5

-    Bàn luận:

+ Những biểu hiện của phép lịch sự: Luôn mỉm cười; biết nói lời cảm ơn, xin lỗi đúng lúc; biết lắng nghe người khác; tôn trọng những sở thích, cá tính của người khác; tôn trọng những nét văn hóa của các dân tộc khác...

+ Giao tiếp, ứng xử lịch sự giúp ta dễ dàng tiếp cận với những người xung quanh, dù người đó khác biệt về sắc tộc, màu da... làm tăng tính hiệu quả trong giao tiếp.

+ Lịch sự cũng là một trong những biểu hiện của lòng tốt, của văn hóa, nếu ta mở lòng thì thế giới xung quanh ta sẽ rộng mở...khiến nâng cao giá trị của bản thân và làm mối quan hệ giữa người với người, giữa các dân tộc trở nên tốt đẹp.

+ Nếu thiếu phép lịch sự thì con người trở nên lạc lõng, thậm chí là vô cảm, bị đánh giá là thiếu văn hóa... -> Phê phán lối ứng xử thiếu lịch sự đồng thời cũng ca ngợi lối ứng xử lịch sự của một số HS, một số người trong XH.

    (Có dẫn chứng chứng minh cụ thể)

1.25

-    Bài học:

Rút ra bài học nhận thức và hành động cho bản thân trong giao tiếp, ứng xử.

0,25

d.    Sáng tạo

Có nhiều cách diễn đạt độc đáo và sáng tạo (viết câu, sử dụng từ ngữ, hình ảnh, yếu tố biểu cảm,...); thể hiện được phát hiện mới mẻ; có cách trình bày vấn đề độc đáo.

0,25

e.       Chính tả, dùng từ, đặt câu

Đảm bảo đúng quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.

0,25

2

Cảm nhận vẻ đẹp của hai đoạn thơ trong bài Tây Tiến và đoạn trích Đất Nước

4,0

a.     Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận:

Trình bày đầy đủ các phần Mở bài, Thân bài, Kết luận. Phần Mở bài biết dẫn dắt hợp lí và nêu được vấn đề; phần Thân bài biết tổ chức thành nhiều đoạn văn liên kết chặt chẽ với nhau cùng làm sáng tỏ vấn đề; phần Kết bài khái quát được vấn đề và thể hiện được ấn tượng, cảm xúc sâu đậm của cá nhân.

0,25

b.   Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Vẻ đẹp của hai đoạn thơ trong baì Tây Tiến và đoạn trích Đất Nước

0,5

c.    Triển khai vấn đề

Chia vấn đề cần nghị luận thành các luận điểm phù hợp; các luận điểm được triển khai theo trình tự hợp lí, có sự liên kết chặt chẽ; sử dụng tốt các thao tác lập luận để triển khai các luận điểm (trong đó phải có thao tác phân tích, so sánh); biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

-       Giới thiệu về tác giả, tác phẩm

-       Phân tích vẻ đẹp nội dung và nghệ thuật của hai đoạn thơ

+ Đoạn thơ trong bài Tây Tiến

Thí sinh có thể có những cách trình bày khác nhau, nhưng cần làm nổi bật được

• Về nội dung: Đoạn thơ đã thể hiện tinh thần yêu nước, anh dũng và sự hi sinh bi tráng của người lính Tây Tiến. Những nấm mồ rải rác thầm lặng, lẻ loi nơi xa xôi, hoang vắng... Tinh thần dũng cảm, sẵn sàng cống hiến tuổi trẻ cho đất nước. Cái chết đơn sơ nhẹ nhàng, thanh thản. Lời ai điếu dữ dội của thiên nhiên tiễn đưa linh hồn tử sĩ.
• Về nghệ thuật: Ngòi bút vừa hiện thực vừa lãng mạn, giọng điệu vừa bi thương vừa hùng tráng, nói giảm nói tránh, thể thơ thất ngôn với ngôn ngữ trang trọng, cổ kính qua hệ thống từ Hán Việt....

+ Đoạn thơ trong đoạn trích Đất Nước

   Thí sinh có thể có những cách trình bày khác nhau, nhưng cần làm nổi bật được

• Về nội dung: Đoạn thơ là sự khám phá đất nước dưới góc nhìn lịch sử. Trong đó nhà thơ bộc lộ lòng trân trọng ngợi ca, biết ơn với nhân dân - những người anh hùng vô danh đã cống hiến, hi sinh một cách tự nguyện, thầm lặng để làm nên đất nước. Từ đó, khẳng định đất nước của nhân dân.
• Về nghệ thuật: Thể thơ tự do với những câu dài ngắn linh hoạt, ngôn ngữ bình dị...Giọng điệu tâm tình nhẹ nhàng, sâu lắng...

+ Chỉ ra điểm tương đồng và khác biệt để thấy được vẻ đẹp riêng của mỗ đoạn

Thí sinh có thể diễn đạt theo nhiều cách khác nhau, nhưng cần làm nổi bật được:

• Sự tương đồng: Hai đoạn thơ cùng ngợi ca tinh thần yêu nước của những người đã ngã xuống trong công cuộc đấu tranh bảo vệ đất nước. Họ hi sinh một cách tự nguyện, thanh thản, nhẹ nhàng mà thầm lặng. Họ là những người bình thường nhưng công lao lại vô cùng to lớn.
• Sự khác biệt:

/   Đoạn thơ trong bài "Tây Tiến", ra đời vào thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp, khắc họa vẻ đẹp rất hào hùng, bi tráng của người lính Tây Tiến, họ là những con người cụ thể - những chàng trai xuất thân từ Hà Nội, lần đầu lên miền Tây hoang vu, xa xôi để chiến đấu với lí tưởng cao đẹp.

    Giọng điệu vừa bi thương vừa hùng tráng, biện pháp nói giảm. nói tránh, thể thơ thất ngôn với ngôn ngữ trang trọng, cổ kính, thể hiện rõ hồn thơ Quang Dũng tinh tế, hào hoa, đậm chất lãng mạn.

/   Đọan thơ trong đoạn trích "Đất Nước" ra đời trong kháng chiến chống Mĩ, khắc họa hình ảnh tập thể (nhân dân) dưới góc nhìn lịch sử, trân trọng những người bình dị, vô danh nhưng đã làm ra đất nước.

     Thể thơ tự do, bộc lộ rõ phong cách thơ Nguyễn Khoa Điềm: giàu chất suy tư, cảm xúc lắng đọng, thể hiện tâm tư của người trí thức đứng về nhân dân.

+ Lí giải sự khác biệt (Thời đại, xuất thân của tác giả, đặc điểm sáng tác...)

-       Khẳng định lại vấn đề

2,25

d.   Sáng tạo

Có nhiều cách diễn đạt độc đáo và sáng tạo (viết câu, sử dụng từ ngữ, hình ảnh và các yếu tố biểu cảm,...) ; văn viết giàu cảm xúc; thể hiện khả năng cảm thụ văn học tốt; có quan điểm và thái độ riêng sâu sắc nhưng không trái với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.

0,5

e.    Chính tả, dùng từ, đặt câu

Đảm bảo đúng quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.

0,5

Lưu ý cách cho điểm:

-       Điểm 4: Đáp ứng tất cả các yêu cầu về kiến thức và kĩ năng, có thể mắc một vài lỗi nhỏ về chính tả, diễn đạt.

-       Điểm 2.5->3: Đáp ứng phần lớn các yêu cầu về kiến thức và kĩ năng, có thể mắc một vài lỗi nhỏ về chính tả, diễn đạt.

-       Điểm 1.5->2: Đáp ứng được một phần yêu cầu về kiến thức và kĩ năng, mắc nhiều lỗi chính tả, diễn đạt.

-       Điểm 1: Chưa hiểu kĩ đề, mắc nhiều lỗi diễn đạt, dùng từ.

-       Điểm 0: Lạc đề hoàn toàn hoặc không làm bài.